Hoe je het "bedriegersspook" door de mand kan laten vallen!

Na je studie, die je met gemak afrondde, ging je gelijk aan de slag en maakte je snel carrière. Maar dat ging zo soepel dat je het gevoel hebt dat het je is komen aanwaaien.

Tijdens sollicitatiegesprekken heb je het gevoel dat je de boel aan het bedotten bent. Als ze maar niet achter je grote geheim komen...

Na je promotie tot leidinggevende ben je constant bang dat ze ieder ogenblik ontdekken dat je eigenlijk helemaal niets kunt.

Heb je het gevoel dat je helemaal niet zo goed bent als anderen denken?

Als startende ondernemer ben je bang dat iemand ooit zal ontdekken dat je alleen maar gebakken lucht verkoopt.

Al je successen wijt je aan externe factoren zoals toeval, geluk, teamwerk, charme of gewoon omdat je zelf de boel natuurlijk mooi bedonderd hebt.

Alle kritiek die je ooit hebt gekregen is natuurlijk het ultieme bewijs dat je echt niet deugt. Je bent als de dood om door de mand te vallen!

Herken je dit, dan heb je misschiens last van het "bedriegerssyndroom"!

Dit is niet zomaar valse bescheidenheid en zeker ook geen opzettelijk bedrog en syndroom is misschien ook ietwat overdreven gesteld. Maar het is zeker een angst die bij zowel mannen als vrouwen voorkomt. Zeker in onze prestatiemaatschappij en met de afrekencultuur in het bedrijfsleven.

Het hoeft niet altijd een grote belemmering te zijn: een beetje gezond "over achieven" helpt je heus wel! En vaak speelt het in bepaalde periodes (zoals hierboven beschreven) in je loopbaan meer op dan in andere en gaat het weer over. Maar soms kan het natuurlijk wel in de weg zitten.

Hoe ga je daar dan mee om? Als je je hier in herkent, zal je zelf niet zo snel om hulp vragen, want tja, je zal maar eens door de mand vallen! Toch is het goed om bij een coach aan te kloppen als dat "beetje overpresteren" serieuze vormen aan gaat nemen.

• je perfectionisme staat je groei in de weg
• je hebt nooit genoeg tijd om alles voor elkaar te krijgen (of de boel nog beter te bedotten ;-)
• je hebt een baan onder je niveau aangenomen of een promotie verknald of geweigerd
• je vertoont zelfondermijnend gedrag (met als gevolg: "zie je wel, ik deug niet")
• je prestaties nemen echt een duik vanwege je onzekerheid
• je voelt je vermoeid of loopt zelfs tegen een burnout aan

Het is interessant om te zien waar die angst vandaan komt. Er zijn meerdere oorzaken te onderscheiden. Vaak heeft het te maken met het gezin of het milieu waar je uit komt. Misschien werd er door je ouders een hele hoge druk op je gelegd om te presteren. Maar het kan ook zo zijn dat jij, in tegenstelling tot je ouders, wel gestudeerd hebt en op jonge leeftijd al meer hebt bereikt dan zij. Misschien heb je de overtuiging meegekregen dat als je voor een dubbeltje geboren bent, je nooit een kwartje zult worden. Of leef je als moderne vrouw toch nog onbewust met het oude vrouwelijke rolmodel van je moeder in je hoofd.

Soms ben je in het onderwijs tegen beperkingen aangelopen. Sowieso is het onderwijs nog erg gericht op repareren van problemen in plaats van op talent en alles wat wel goed gaat. Ook werd er in onze jeugd nog te weinig aandacht besteed aan de verschillende manieren en stijlen van leren. Veel mensen die hoogbegaafd of hoogsensitief zijn, maar waar dat niet vroeg (h)erkend is, zullen zich "anders" voelen. Je hebt bepaalde situaties, systemen of procedures ook echt sneller door, waardoor het gevoel hebt dat het je (te) makkelijk af gaat. Dan zul je daardoor eerder aan jezelf gaan twijfelen dan je realiseren dat de wereld om je heen net iets anders werkt.

Een hele belangrijke, hele alledaagse en menselijke oorzaak is ook weer het feit dat je zelf je eigen talenten en intelligentie vaak niet herkent en erkent.

En daarin zit wat mij betreft het begin om dat vervelende bedriegersspook te verdrijven!

• Ontdek wat jouw talenten en sterke punten zijn. Situaties, successen en ervaringen die jij zelf bagatelliseert, zijn waarschijnlijk van die typische momenten dat jij in "flow" verkeerde.Je verkeert in flow in een werksituaties als je het gevoel hebt dat alles vanzelf gaat en tijd en ruimte om je heen lijken te verdwijnen, het werk gaat als vanzelf en het gaat je makkelijk af. Welke werkzaamheden zijn dat en welke talenten en competenties gebruik je dan eigenlijk? Welke kennis en kunde pas je toe op dat moment? Schat jezelf op waarde!
• Vraag feedback, bijvoorbeeld met een 360 graden assessment. Vraag dat aan verschillende mensen, zowel collega's als leidinggevenden en vakgenoten. Wat waarderen zij nu zo aan jou? Wat maakt jou bijzonder en wat zien zij als jouw grootste talent? Het zal voor een slinkse bedrieger als jij natuurlijk moeilijk zijn om te geloven dat anderen in je truckje zijn gestonken, maar laat het maar even bezinken... ;-)
• Ga eens een gesprek aan over jouw vakgebied met niet-vakgenoten. Doordat je met je eigen vakkennis vaak onder vakgenoten verkeert, valt het niet meer op hoeveel je eigenlijk weet, hoeveel specialistische kennis en kunde je hebt. Daardoor heb je het gevoel niet zo veel bijzonders te zijn...
• Ga je succesverhalen eens kritisch bekijken en bepaal hoeveel toeval, geluk, serendipiteit, teamwerk, charme, list en bedrog er nu eigenlijk echt een rol heeft gespeeld!
• Focus je vervolgens op die sterke punten die je tot nu toe over jezelf hebt ontdekt en wees daar voor de verandering nu eens niet te bescheiden over! Het klinkt natuurlijk raar voor een "bedrieger" maar maak jezelf echt zichtbaar om de dingen die jij goed doet!
• Schud het verleden van je af en richt je op het nu!
• Leer met kritiek om gaan en relativeer eens wat meer!
• Stel realistische doelen voor jezelf, timmer die lat nu eens niet aan het plafond!
• Zoek een mentor, supervisor of een coach om je verder te helpen.

Makkelijker gezegd dan gedaan allemaal natuurlijk. Maar herken jij jezelf of iemand uit je omgeving hierin, doe er dan wat mee. Het leven is zo namelijk veel makkelijker als je dit spook door de mand laat vallen.

En geloof me, ik kan het weten.... want ik bedot de boel natuurlijk al mijn hele loopbaan! ;-)

Het plaatje komt uit het boek "Spoken Bestaan" van Suzanne Unck! Een echte aanrader als je last hebt van dit spook of andere belemmerende gedachten, overtuigende belemmeringen of angsten!